Na kuchnię rosyjską duży wpływ miały prądy płynące z Europy i Azji, dzięki nim stała się ona bardzo wykwintna i różnorodna, z dużą ilością smaków i przypraw.
Sztuka kulinarna na tym obszarze sięga VI w. p.n.e., kiedy Mongołowie nauczyli Rosjan zakwaszania mleka, kapusty czy buraków.
Pyszny, aromatyczny kapuśniak, jedno z głównych dań kuchni, znany jest od ponad 1000 lat, szczególnie w regionach północnych, na Uralu i Syberii. Nosi on nazwę Szczi i posiada wiele odmian - może być przygotowywany z dodatkiem mięsa, samej cebuli (w okresie postu), z dodatkiem soku z jabłek i inne.
W XIX w. duży wpływ na kuchnię rosyjską wywierała kuchnia francuska.
Regiony o niskich temperaturach i długiej zimie, charakteryzują się bardzo kalorycznymi daniami np. pielmieni polewane śmietaną, jadane na Syberii, Uralu i Kamczatce.
W całym kraju bardzo popularne są zupy, można zjeść między innymi trzy rodzaje solianki: mięsną, rybną i grzybową. Każda posiada jako główny składnik kiszone ogórki, pikle, marynowane lub kwaszone grzyby. Cebulka podsmażana na boczku lub szynce, warzywa, mięso lub ryby, koncentrat pomidorowy. Bazę zalewa się rosołem mięsnym lub rybnym i doprawia wodą spod kiszonych ogórków. Przyprawiana solą, dużą ilością pieprzu, niekiedy papryką, koperkiem, natką pietruszki lub selera.
W soljance rybnej miejsce mięsa zajmują słodkowodne ryby lub raki, smak grzybowej podkreślają ziemniaki, kapusta i marchewka. Zupa nie może obyć się bez sporej porcji kwaśnej śmietany i soku z cytryny.
Okroszka przyrządzana jest z żółtek, musztardy, kwasu chlebowego, ogórków, zielonej natki pietruszki lub selera, pieczonej cielęciny i szynki. Podawana jest na zimno z kwaśną śmietaną. Charakterystyczny smak zawdzięcza dodatkowi kwasu chlebowego, wytwarzanego z fermentacji chleba z dodatkiem cukru lub owoców i drożdży, przyprawiany aromatyczną miętą. W Rosji sprzedawany jest często na ulicy prosto z beczki - można wypić go na miejscu lub zanieść do domu w szklanym naczyniu.
Ucha to zawiesista zupa przygotowywana z kilku gatunków ryb słodkowodnych - jazgarza, płoci i okonia z dodatkiem cebuli, selera, pietruszki i przypraw. Gotową serwuje się z plasterkami cytryny i posiekanym koperkiem.
Lekko kwaskowa zupa szczawiowa, niewiele różni się od tej przyrządzanej w Polsce. Do rosołu mięsnego dodaje się pokrojony szczaw, ziemniaki, marchewkę i pietruszkę, czasem kukurydzę i czerwoną fasolę. Podawana jest z kwaśną śmietaną i jajkiem na twardo.
Kuchnia rosyjska słynie ze wspaniałego kawioru, solonej ikry jesiotra lub łososia. Najczęściej jedzony jest schłodzony, z tostami i masłem lub blinami. Kawior nakłada się na pieczywo, nie rozsmarowuje. Najlepszym dodatkiem do czarnego kawioru jest zimna wódka lub koniak.
Tradycyjnym daniem spożywanym w tygodniu poprzedzającym Wielki Post, ale także w innych okresach, są bliny. Ten rodzaj pysznych naleśników przyrządza się z mąki gryczano - pszennej lub gryczano - żytniej. Mają najczęściej grubość kilkunastu milimetrów i są podawane ze śmietaną, roztopionym masłem, kawałkami łososia, wędzonego jesiotra, marynowanego śledzia, czarnym kawiorem. W wersji słodkiej wspaniałym dodatkiem są różnorodne konfitury. Na Żmudzi ciasto przygotowuje się z ziemniaków, jajek i mąki a farsz z mięsa i cebuli lub przyprawionych grzybów.
Pieróg, którego nie należy mylić z popularnymi u nas pierogami, to pieczony z ciasta placek ze słodkim lub słonym nadzieniem. Może być wypełniony słodkim twarogiem lub jabłkami lub na słono - nadzieniem z ziemniaków, ziemniaków z serem, kaszy, mięsa lub kapusty.
Odmianą pieroga są watruszki, przypominające nasze drożdżówki. Słodkie, okrągłe pierogi z ciasta drożdżowego nadziewane są serem lub owocami.
Z ziemniaków przyrządza się pyszne łuplanyki. Nieobrane ze skórki ziemniaki gotowane są do miękkości, następnie obierane, cięte w plasterki, zalewane roztopioną słoniną i pieczone.
